Maket Montajı

1.Ön hazırlık:
Bir maketin kutusu açıldığında ilk yapılması gereken decallerin (çıkartmalar)ve şeffaf parçaların korumaya alınmasıdır. Daha sonra plan dikkatlice incelenmelidir. Tüm parçalar deterjanlı ılık su ile yıkanmalıdır.Kuruma kendiliğinden olmalı,herhangi bir ısı kaynağı kullanılmamalıdır.Bu ince parçaların deforme olmasına yol açabilir.Durulamadan sonraki su damlacıklarını kağıt peçeteyle alabilirsiniz.

2.Montaj:
2.1 Parçaların yerinden çıkarılması:
Parçalar montaj sırasına göre teker teker yerlerinden çıkarılmalıdır. Enjeksiyon kitlerde parça kendilerini çerçeveye bağlayan koldan 3 mm kadar içeriden yan keski ile kesilmeli,kalan parça maket bıçağı ile kesilmelidir. Parça asla çekilerek ya da kıvrılarak yerinden kırılıp çıkarılmamalıdır. Böyle yapılırsa bağlantı yerinde ancak dolgu malzemeleri ile tamir edilebilecek çatlaklar oluşur. Dolayısıyla maket bıçağı ile yapılacak temiz bir kesim, zamandan, malzemeden ve dolayısıyla paradan tasarruf sağlar. Vacuform kitlerde parça tabakadan komple kesilerek çıkarılır. Bıçak 45 derece eğik tutulmalıdır. Resin parçalar ise maket bıçağı ya da testere ile taşıyıcılarından ayrılır.

Parça kontrol edilip varsa çapakları ve kesim izleri tesviye edilir. Bu işlem için eğe, zımpara ya da maket bıçağı kullanılabilir.

Parça yerine yapıştırılmadan önce uygunluğu test edilmeli, çarpıklık varsa düzeltilmelidir. Ayrıca yapıştırma yüzeylerinin de düzgünlüğü kontrol edilmelidir.
2.2 Yapıştırma:
Tüm çapaklar, eğrilikler ve orantısızlıklar temizlenip düzeltildikten sonra parçalar montaj sırasına göre dikkat edilerek ve uygun yapıştırıcı seçilerek yapıştırılır. Bu işlem yapılırken sonraki parçanın nasıl yapıştırılacağına da dikkat edilmelidir.

Resin ve metal parçalar cyano ile, plastikler standart yapıştırıcı ile yapıştırılmalıdır. Büyük parçalar birbirine bantlanmalı ya da lastik ve/veya işkence ile sıkıştırılmalıdır.

Boyalı ya da kromajlı parçaların yapıştırma yüzeyleri temizlenmelidir. İçeride kalacak parçaların önceden boyanması unutulmamalıdır. Yapıştırıcı tek taraflı olarak sürülmeli ve mümkün olduğunca az kullanılmalıdır. Fazla yapıştırıcı sanılanın aksine kuvvetli bir yapıştırma sağlamaz, aksine taşarak yüzeyi bozabilir.

Kanat, gövde gibi düz yapıştırma yüzeyleri olan bu parçaların bu yüzeyleri mümkün olduğunca temiz ve düz olmalıdır. Bu tip parçalar düz cam olan tam bir tabaka zımpara kağıdına dairesel hareketlerle sürtülerek temizlenebilir. Çoğu zaman birleşme yüzeylerinde bulunan kılavuz girinti ve çıkıntılar olmadan daha iyi bir yapıştırma sağlanabilir. Parçalar bir araya getirilmeli,birleşme yüzeylerine likit yapıştırıcı sürülmelidir. Daha sonra sıkıştırmalıdır.

Cyanoacrylat yapıştırıcılar asla bulundukları şişeden direk kullanılmamalıdır. Kontrolü sağlamak için, yapıştırıcı bir parça naylon, plastik ya da alüminyum mutfak folyosu üzerine, ya da en iyisi ters çevrilmiş boya şişesinin iç bükey olan dibine bir kaç damla alınmalı, buradan ince tel, kürdan gibi bir malzemenin ucu batırılıp, uçta kalan damla istenilen yere uygulanmalıdır.

Yüzeye taşan yapıştırıcılar hiç dokunulmadan kurumaya bırakılmalı,daha sonra zımpara, eğe ya da maket bıçağı ile temizlenmelidir.

Uçak maketlerinde eğer kanopi ve iniş takımları açık yapılacaksa ayrıca boyanıp en son monte edilmelidir. Burada beyaz tutkal ya da Cyano kullanılabilir.

Küçük pencere ve ışıklar daha sonra da yapılabileceği için ihmal edilebilir.Bu konu detaylandırma bölümünde anlatılacaktır.

2.3 Boşlukların doldurulması:
Bu iş için puttyler ya da cyano kullanılır.Maketlerin birleşme yüzeylerindeki boşluklar mutlaka doldurulmalıdır. Örneğin, 1/32 ölçek bir makette birleşme yüzeyinde 0,5 mm boşluk kalmış olsun. Eğer burayı doldurmazsanız bu gerçek aracın tam orasında 16 mm bir boşluk olduğu anlamına gelir.

Hemen tüm uçakların gövdeleri monokoktur,yani bir çok bağlantının nereden yapıldığını anlayamazsınız. Dolayısıyla bu yekpare ifadeyi verebilmek için bu boşlukların doldurulması gerekir.

Tüm puttyler,epoksyler hariç, ıspatula benzeri bir aletle uygulanmalıdır. Standart putty için, putty tam boşluk tepe seviyesinde sürülürse, kuruyunca çekeceği için yüzey düzelmiş olmaz. Bu seviyenin biraz üzerinde kabarık olarak sürmek daha mantıklıdır. Kuruyunca tesviye edilerek istenilen seviyeye getirilebilir.

Boşluklar,özellikle iki yüzey arasında seviye farkı yoksa, cyano ile daha çabuk ve sağlam şekilde doldurulabilir. Zap a Gap ya da başka her hangi bir cyano, daha önce anlatılan yöntemle, bir aplikatör yardımıyla istenilen yere uygulanır. Ya doğal olarak kuruması beklenir ya da küçücük bir damla hızlandırıcı ilave edilir. Bir kaç saniye sonra zımparaya hazırdır. Hızlandırıcı kullanıldıysa fazla beklenmemelidir. Zira zaman geçtikçe yapıştırıcı plastikten çok daha sert hale gelir ve tesviyesi zorlaşır.
2.4 Kaybolan Detayları Yenileme:
Özellikle dışa detay kitlerde zımparalamadan dolayı detayların kaybolmaması için, macunlanacak kısmın çevresi maske bantları ile koruma altına alınabilir. Bant üst seviyesine kadar sürülen putty daha kurumadan bantlar kaldırılır ve ince bir putty hattı elde edilebilir. Putty kuruyunca çevresi bir daha bantlanır. Böylece hem daha az putty olduğu için daha az zımparalama gerekir,hem de zımparalanırken çevre detaylar korunmuş olur.

Boşlukların doldurulup tesviye edilmesinden sonra sıra kaybolan detayların yenilenmesine gelir. Kaybolan içe detaylar ince çelik cetvel ve/veya labelling tape yardımıyla scriber ile kolayca yenilenebilir.
Kaybolan dışa detayların yenilenmesi ise biraz daha zahmetlidir.
Kaybolan dışa detaylar iki şekilde yenilenebilir. İlk yöntem, kaybolan dışa detaya ilk dik detaya kadar bütün dışa detayın zımparalanması ve yerine içe detay açılmasıdır. Bu nispeten kolay bir yöntemdir ve belirli bir mesafeden detayın içe mi dışa mı olduğu belli olmaz. Ama ille de dışa detay istiyorum diyorsanız, yukarıdaki şekilde görünen tel çekme metodu ile çerçeveden keseceğiniz bir parça plastikten ince bir ip oluşturulur.
Bu iplik, boydan boya ince cyanoya batırılır ve doğruca kaybolan detayın yerine yapıştırılır.Kuruyunca sünger zımpara ile zımparalanır. Dikkat edilmesi gereken nokta, bu yeni detayın her noktasına yapıştırıcının sürülmüş olmasıdır.
Scriber ile detay açarken dikkatli olunmalıdır. Kazıma açısının değişmemesine özen gösterilmelidir. Ayrıca detay bir kerede açılmaya çalışılmamalıdır. Öncelikle düşük basınçta scriber ın çalışabileceği ince bir çizgi çizilmeli, daha sonra bir kaç geçişte istenilen detay derinliğine ulaşılmalıdır. Ölçeğe göre uygun derinlikte detay açılmalı, abartmaktan kaçılmalıdır. Scriber ın açısı , her çekişte ince bir tel plastik kaldıracak şekilde ayarlanmalıdır. Detay açımı bittikten sonra yüzey ince zımpara ile temizlenmeli, detaylar kontrol edilmeli, derinlik farkları ve açılmamış ya da tıkanmış detaylar düzeltilmelidir.
Tüm doldurma ve detay açma işlemlerinin ne derece başarılı olduğunu anlayabilmenin ve boyamadan önce olası hataların farkına varabilmek için tüm doldurulup düzeltilmiş yerlere chorome silver boya sürün. Chorome silver boya, fazlaca parlak olduğu için, yüzeydeki her türlü kusuru bir anda gözünüzün önüne serecektir. Daha sonra boya kurumadan sentetik tiner ile silin ve hata görünen yerleri düzeltin, sonra tekrar aynı testi yapın ve hala sorun varsa onları da düzeltin, sorun kalmayana kadar işlemi tekrar edin.